Hayatın hızlı temposu, günlük sorumluluklar, beklenmedik olaylar… Tüm bunlar ister istemez stres seviyemizi yükseltiyor. Stresle başa çıkmak içinse pek çok yöntem mevcut. İşte bu yöntemlerden biri de belki de hiç aklınıza gelmeyen basitlikte ve etkililikte: Günlük tutmak.
Günlük tutmak, duygularınızı, düşüncelerinizi ve deneyimlerinizi kağıda dökmekten çok daha fazlasıdır. Adeta bir terapi seansı gibi, zihninizi boşaltmanıza, kendinizi daha iyi anlamanıza ve stresle başa çıkma mekanizmalarınızı güçlendirmenize yardımcı olabilir. Nasıl mı? İşte detaylar…
Duygusal Farkındalığı Artırma
Günlük tutmanın en önemli faydalarından biri, duygusal farkındalığı artırmasıdır. Çoğu zaman yoğun tempomuz içinde duygularımızı bastırır, görmezden gelir hatta tanımakta bile zorlanırız. Oysa günlük yazmak, duygularımızla yüzleşmemizi, onları adlandırmamızı ve anlamlandırmamızı sağlar.
Örneğin, iş yerinde yaşadığınız bir tartışma sonrasında öfkeli hissediyorsunuz. Bu öfkeyi bastırmak yerine, günlüğünüze o an neler hissettiğinizi, neden öfkelendiğinizi ve bu öfkenin size neler hissettirdiğini yazabilirsiniz. Bu sayede öfkenizin kaynağını daha iyi anlayabilir, onu kontrol altına almak için neler yapabileceğinizi görebilir ve hatta belki de olaya farklı bir perspektiften bakabilirsiniz.
Stres Kaynaklarını Belirleme
Günlük tutmak, stres kaynaklarını belirlemek için de oldukça etkili bir yöntemdir. Gün içinde yaşadığınız olayları, düşüncelerinizi ve duygularınızı düzenli olarak kaydettiğinizde, hangi durumların sizi daha fazla strese soktuğunu daha net bir şekilde görebilirsiniz.
Mesela, her hafta sonu ailenizi ziyaret ettiğinizde yoğun bir stres yaşadığınızı fark ettiniz diyelim. Bunun nedenini sorgulamak ve çözüm yolları aramak için günlüğünüzü kullanabilirsiniz. Belki de ailenizle olan ilişkilerinizde sizi rahatsız eden bir durum vardır veya ziyaretler sırasında kendinize yeterince zaman ayıramıyorsunuzdur. Günlüğünüze bu konudaki düşüncelerinizi yazdıkça, stresinizin altında yatan gerçek nedeni keşfedebilir ve bu sorunu çözmek için adımlar atabilirsiniz.
Olumsuz Düşünce Kalıplarını Kırma
Stres genellikle olumsuz düşünce kalıplarıyla beslenir. “Yeterince iyi değilim”, “Başaramayacağım”, “Her şey kötüye gidiyor” gibi düşünceler zihnimizi sürekli meşgul ederek stres seviyemizi artırır. Günlük tutmak ise bu olumsuz düşünce kalıplarını fark etmemizi ve onlarla mücadele etmemizi sağlar.
Günlüğünüze düşüncelerinizi yazarken, bu düşüncelerin ne kadar gerçekçi olduğunu, size ne kadar fayda sağladığını ve alternatif düşüncelerin neler olabileceğini sorgulayabilirsiniz. Örneğin, “Bu sunumu mahvedeceğim” diye düşünmek yerine, “Sunumumda başarılı olmak için elimden gelenin en iyisini yapacağım” şeklinde daha olumlu bir düşünce benimseyebilirsiniz.
Problem Çözme Becerilerini Geliştirme
Günlük tutmak, problem çözme becerilerinizi geliştirmenize de yardımcı olabilir. Karşılaştığınız sorunları günlüğünüze yazarken, farklı açılardan değerlendirme ve çözüm yolları üretme fırsatı bulursunuz.
Diyelim ki, maddi sıkıntılar yaşıyorsunuz ve bu durum sizi oldukça strese sokuyor. Bu sorunu günlüğünüze yazarak detaylı bir şekilde analiz edebilirsiniz. Gelir gider dengenizi inceleyebilir, gereksiz harcamalarınızı tespit edebilir ve tasarruf etmek için yeni yollar arayabilirsiniz. Hatta belki de yeni bir gelir kaynağı yaratmak için fikirler üretebilirsiniz.
Rahatlama ve Stres Azaltma
Günlük tutmak, zihninizi boşaltmanıza ve rahatlamanıza yardımcı olur. Tıpkı bir arkadaşınızla dertleşmek gibi, günlüğünüze iç dünyanızı döktüğünüzde üzerinizdeki yükü hafiflemiş hissedersiniz. Bu da stres seviyenizin azalmasına ve daha sakin hissetmenize katkı sağlar.
Araştırmalar da günlük tutmanın stres hormonu olan kortizol seviyesini düşürdüğünü gösteriyor. Yani günlük yazmak, fizyolojik olarak da rahatlamanıza yardımcı olabilir. Ayrıca, günlük tutmak uyku kalitesini artırabilir ve daha dinç uyanmanıza yardımcı olabilir.
Günlük Tutmaya Nasıl Başlanır?
Günlük tutmanın faydalarını gördükten sonra “Peki ben nasıl başlayacağım?” diye düşünüyor olabilirsiniz. İşte size birkaç ipucu:
Kendinize uygun bir zaman ve mekan yaratın
Günlük yazmak için kendinize özel bir zaman ve mekan ayırın. Bu, sessiz bir köşe, rahat bir koltuk veya sakin bir kafe olabilir. Önemli olan, dikkatinizin dağılmayacağı ve rahat hissedeceğiniz bir ortam yaratmaktır.
Yazmaya başlamak için mükemmel anı beklemeyin
“İlham gelince yazarım” diye düşünmeyin. Bazen sadece “Bugün kendimi nasıl hissediyorum?” diye yazarak bile başlayabilirsiniz. Zamanla yazma alışkanlığı kazanacak ve düşüncelerinizi daha akıcı bir şekilde ifade edebileceksiniz.
Kendinizi sansürlemeyin
Günlük tutarken en önemli kural, kendinizi sansürlememektir. Duygularınızı, düşüncelerinizi ve deneyimlerinizi olduğu gibi, hiçbir filtre olmadan yazın. Unutmayın, günlüğünüz sadece size ait ve kimse okumayacak.
Farklı yöntemler deneyin
Klasik günlük yazmanın yanı sıra, minnettarlık günlüğü, rüya günlüğü, seyahat günlüğü gibi farklı yöntemler de deneyebilirsiniz. Hatta isterseniz çizimler, fotoğraflar veya şarkı sözleri gibi farklı unsurlar da ekleyebilirsiniz.
Sabırlı olun
Günlük tutmak bir süreçtir. Başlangıçta zorlanabilir veya sıkılabilirsiniz. Ancak pes etmeyin ve yazmaya devam edin. Zamanla günlük tutmanın size ne kadar iyi geldiğini göreceksiniz.
Günlük Tutarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Günlük tutmanın faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için dikkat etmeniz gereken bazı noktalar da var:
- Düzenli yazın: Günlük tutmanın en önemli noktası düzenliliktir. Her gün olmasa bile haftada birkaç kez yazmaya özen gösterin. Bu sayede düşüncelerinizi ve duygularınızı daha iyi takip edebilir ve stresle başa çıkma mekanizmalarınızı güçlendirebilirsiniz.
- Gerçekçi beklentiler belirleyin: Günlük tutmanın sihirli bir çözüm olmadığını unutmayın. Stresinizi tamamen ortadan kaldırmayabilir ancak onu yönetmenize ve daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
- Günlüğünüzü güvende tutun: Günlüğünüzde kişisel ve özel bilgilerinizi yazıyorsunuz. Bu nedenle, günlüğünüzü güvende tutmanız ve başkalarının okumasına izin vermemeniz önemlidir. İsterseniz kilitli bir defter kullanabilir veya günlüğünüzü şifreleyebilirsiniz.
- Profesyonel destek almayı ihmal etmeyin: Eğer yoğun stres yaşıyorsanız ve günlük tutmak tek başına yeterli gelmiyorsa, bir uzmandan profesyonel destek almayı düşünün. Psikologlar ve terapistler, stresle başa çıkma konusunda size daha kapsamlı ve kişiselleştirilmiş bir destek sağlayabilirler.
Sır Psikoloji’den Destek Alabilirsiniz
Stresle başa çıkmakta zorlanıyor ve profesyonel destek almak istiyorsanız, Sır Psikoloji olarak size yardımcı olabiliriz. Kayseri’de bulunan merkezimizde, alanında uzman ve deneyimli psikologlarımızla birlikte bireysel terapi, aile terapisi, EMDR terapisi gibi çeşitli hizmetler sunuyoruz.
Sır Psikoloji olarak amacımız, danışanlarımıza güvenli ve destekleyici bir ortamda, sorunlarının üstesinden gelmelerine ve yaşam kalitelerini artırmalarına yardımcı olmaktır. Stres yönetimi, kaygı, depresyon, ilişki sorunları gibi konularda destek almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Ayrıca okuyun: Kayseri Psikoloji Anksiyete Tedavisi